Αναιμία: Οι 7 πιο κοινοί τύποι - Συμπτώματα - Αντιμετώπιση

Αναιμία είναι η μείωση της ποσότητας της αιμοσφαιρίνης - της πρωτεΐνης δηλαδή των ερυθρών αιμοσφαιρίων η οποία είναι υπεύθυνη για την μεταφορά του οξυγόνου στους ιστούς - στο αίμα κάτω από τα φυσιολογικά επίπεδα.

Οι πιο κοινοί τύποι αναιμίας είναι:

• Η σιδηροπενική αναιμία. Συνηθέστερο αίτιο για την εμφάνιση της είναι η έλλειψη σιδήρου λόγω κακής διατροφής, αδυναμίας απορρόφησης του από το λεπτό έντερο, χρόνιας διάρροιας, δυσαπορρόφησης ή χρόνιας απώλειας αίματος λόγω αιμορραγίας, πεπτικού έλκους, γαστρίτιδας, υπερβολικής εμμηνόρροιας η αιμορροΐδων. 

Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για την παραγωγή αιμοσφαιρίνης στα ερυθρά αιμοσφαίρια, απαραίτητη για την μεταφορά οξυγόνου στο αίμα. Οι γυναίκες έχουν συνήθως χαμηλότερο αριθμό ερυθρών αιμοσφαιρίων από τους άνδρες.

Αποτελεί τον πιο συχνά εμφανιζόμενο τύπο αναιμίας. Τα συνηθέστερα συμπτώματα περιλαμβάνουν αδυναμία, κόπωση, ανορεξία, χλωμό δέρμα, δύσπνοια, ταχυκαρδία. 

Η διάγνωση της γίνεται με μία γενική εξέταση αίματος, για την μέτρηση των ερυθρών αιμοσφαιρίων και συνήθως περιλαμβάνει μέτρηση της αιμοσφαιρίνης, του σιδήρου και της φερριτίνης.

Η θεραπεία της εξαρτάται από τα αίτια και την σοβαρότητα της κατάστασης και περιλαμβάνει αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες με αύξηση της κατανάλωσης τροφών πλούσιων σε σίδηρο, φαρμακευτική αγωγή, μετάγγιση αίματος, ενδοφλέβια χορήγηση σιδήρου, χειρουργική επέμβαση.

• Η Δρεπανοκυτταρική αναιμία. Οφείλεται στην παραμόρφωση του σχήματος της αιμοσφαιρίνης και κατ επέκταση των ερυθρών αιμοσφαιρίων σε σχήμα δρεπανιού, τα οποία μπλοκάρουν την ροή του αίματος στα αιμοφόρα αγγεία, προκαλώντας πόνο, λοιμώξεις και σοβαρές βλάβες στα όργανα. Είναι μία κληρονομική ασθένεια και η θεραπεία που ακολουθείται βοηθάει στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και των επιπλοκών.
• Η Θαλασσαιμία. Χωρίζεται σε άλφα και βήτα Θαλασσαιμία. Η πιο σοβαρή μορφή είναι η τύπου άλφα, η οποία ταξινομείται σε 4 κατηγορίες με πιο επικίνδυνη τον εμβρυϊκό ύδρωπα που πολλές φορές είναι θανατηφόρος. Η θαλασσαιμία τύπου β', είναι γνωστή και ως μεσογειακή αναιμία ή αναιμία του Cooley. Τα κυριότερα αίτια είναι η έλλειψη ή η μετάλλαξη γονιδίων λόγω κληρονομικών διαταραχών. Τα συμπτώματα που παρουσιάζονται είναι κόπωση, χλωμή όψη, ανορεξία, σκουρόχρωμα ούρα, ίκτερος, πρόβλημα στα οστά, διευρυμένος σπλήνας ή πάγκρεας, καρδιακά προβλήματα. Τα άτομα τα οποία έχουν το στίγμα της θαλασσαιμίας δεν χρειάζεται να ακολουθήσουν κάποια ειδική αγωγή ή να πάρουν φάρμακα. Σε περιπτώσεις όμως σοβαρής θαλασσαιμίας χορηγείται φαρμακευτική αγωγή και συνήθως γίνονται μεταγγίσεις αίματος ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
• Η αιμολυτική αναιμία. Προέρχεται από την μειωμένη διάρκεια ζωής των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Διακρίνεται σε συγγενείς και επίκτητες, σε οξείες και χρόνιες και σε αυτοάνοσες. τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι ίκτερος, χολολιθίαση, χολοκυστίτιδα, χλωμή όψη. Η θεραπεία της περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, μετάγγιση αίματος, χειρουργική επέμβαση, μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων ή μυελού των οστών.
• Η απλαστική αναιμία. Είναι μία σπάνια αλλά σοβαρή περίπτωση, η οποία μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά και να επιδεινωθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα και οφείλεται σε μία διαταραχή του μυελού των οστών ο οποίος δεν παράγει νέα κύτταρα του αίματος. Τα αίτια εμφάνισης της πολλές φορές είναι άγνωστα αλλά κυρίως εντοπίζονται σε βλάβες των βλαστικών κυττάρων, σε χρήση φαρμάκων, σε ακτινοβολία ή χημειοθεραπεία, σε λοιμώδη νοσήματα, σε αυτοάνοσες διαταραχές, σε κληρονομικές παθήσεις, σε τοξίνες. Η θεραπεία της περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, μετάγγιση αίματος, μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων ή μυελού των οστών.
• Η κακοήθης αναιμία ή αναιμία Addison-Biermer. Οφείλεται στην έλλειψη ή την αδυναμία απορρόφησης της βιταμίνης Β12 (Κοβαλαμίνη) από τον οργανισμό. Τα κυριότερα αίτια εμφάνισης της είναι η έλλειψη ενδογενούς παράγοντα, χειρουργική αφαίρεση τμήματος του στομάχου ή του λεπτού εντέρου, αυτοάνοσα νοσήματα. Η θεραπεία της γίνεται με την χορήγηση βιταμίνης Β12.
• Η αναιμία Fanconi. Είναι μία πολύ σπάνια κληρονομική διαταραχή, η οποία οδηγεί σε ανεπάρκεια του μυελού των οστών και αναπτύσσεται όταν και οι δύο γονείς κληροδοτήσουν το ίδιο ελαττωματικό γονίδιο στο παιδί τους. Τα γενετικά προβλήματα που μπορεί να παρουσιαστούν είναι σκελετικές ανωμαλίες, ανωμαλία στους νεφρούς, στα μάτια, στα αυτιά, στην καρδιά, αποχρωματισμός του δέρματος. Αναπτυξιακά προβλήματα που μπορεί να παρουσιαστούν είναι χαμηλό βάρος γέννησης, καθυστερημένη ανάπτυξη, ανορεξία, πνευματική αναπηρία. Ο μέσος όρος διάρκειας ζωής των ασθενών κυμαίνεται στα 30 έτη. Λόγω του ότι είναι γενετική ασθένεια, η αναιμία Fanconi, δεν έχει κάποια θεραπεία αλλά αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της με μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων ή μυελού των οστών, με χορήγηση ανδρογόνων ή αυξητικών παραγόντων, με χειρουργική επέμβαση.